Nederlandse Vereniging
Euthanesie in Spanje
Op 24 maart 2023 was Astrid ten Zeldam (Public Relations HCB) bij de NVCB te gast inzake een presentatie over Euthanesie in Spanje. Ook verstrekte Astrid de hiervoor in te vullen verklaring (Spaans document). Omdat niet iedereen de Spaanse taal even machtig is heeft de NVCB dit document in het Nederlands vetaald zodat de Nederlandse vertaling naast het originele formulier gehouden kan worden tijdens het invullen hiervan. Op deze wijze kunnen fouten voorkomen worden.
Derecho a Morir Dignamente (DMD)
De Spaanse Euthanasie vereniging (DMD) doet goed werk en is actief op dit gebied. Ook als je hulp wil of nadere informatie dan staat de DMD je in alle vriendelijkheid goed bij.
Hierbij de link naar de Spaanse Euthanasie vereniging: https://derechoamorir.org/eutanasia-en-espana/
Euthanasie is sinds 2021 legaal in Spanje, maar hoe werkt dit?
Hoe is euthanasie in Spanje is geregeld en welke wettelijke eisen worden hieraan gesteld. In Spanje is euthanasie sinds juni 2021 gelegaliseerd. Dit betekent dat patiënten die lijden aan een ernstige of ongeneeslijke ziekte, en/of die ondraaglijk lijden, nu de mogelijkheid hebben om te kiezen voor euthanasie. De wet bepaalt dat de patiënt die euthanasie wil, de beslissing vrijwillig en bewust moet nemen, en dat deze persoon moet lijden aan een ernstige of ongeneeslijke ziekte die onomkeerbaar is en/of die ondraaglijk lijden veroorzaakt.
Om in aanmerking te komen voor euthanasie moet een patiënt aan enkele strikte voorwaarden voldoen. Allereerst moet de patiënt ouder zijn dan 18 jaar en in staat zijn om een duidelijke en weloverwogen beslissing te nemen. Daarnaast moet de patiënt lijden aan een ernstige of ongeneeslijke ziekte en moet deze ziekte onomkeerbaar zijn en/of moet er sprake zijn van ondraaglijk lijden. De patiënt moet ook herhaaldelijk om euthanasie hebben verzocht en moet ten slotte goed worden geïnformeerd over zijn of haar gezondheidstoestand, de beschikbare behandelingsmogelijkheden en de gevolgen van euthanasie.
Wanneer aan deze eisen is voldaan, kan de patiënt een verzoek met de hiervoor ingevulde verklaring (zie het hier bovenstaand document) tot euthanasie indienen bij de arts. De arts moet dit verzoek beoordelen en bepalen of aan de wettelijke vereisten is voldaan. Als de arts besluit dat de patiënt in aanmerking komt voor euthanasie, moet de patiënt een tweede arts raadplegen om het verzoek te beoordelen. Als beide artsen het eens zijn, kan de euthanasieprocedure worden gestart.
Het is belangrijk om te weten dat euthanasie in Spanje alleen kan worden uitgevoerd door een arts, en dat de procedure moet worden uitgevoerd in een ziekenhuis of medische instelling. De patiënt heeft het recht om te kiezen wie bij de euthanasieprocedure aanwezig is, en kan ook beslissen over de manier waarop de euthanasie wordt uitgevoerd.
De wet op euthanasie in Spanje is een belangrijke stap in de richting van het erkennen van het recht van patiënten om zelf te beslissen over hun levenseinde, en het bieden van een legale en veilige manier om euthanasie uit te voeren. Het geeft patiënten de mogelijkheid om waardig te sterven en hun lijden te beëindigen, terwijl het tegelijkertijd de arts de nodige bescherming biedt om de procedure op een verantwoorde en ethische manier uit te voeren.
In elk geval is het van belang om te weten dat euthanasie in Spanje alleen kan worden uitgevoerd in strikte overeenstemming met de wettelijke vereisten en dat het de patiënt en de arts vrij staat om te beslissen of ze deze procedure willen uitvoeren. Het is ook belangrijk om te beseffen dat palliatieve zorg en andere medische behandelingen beschikbaar zijn om de symptomen van een ernstige of ongeneeslijke ziekte te verlichten en het lijden van patiënten te verminderen.
IK WIL EUTHANASIE, WELKE STAPPEN MOET IK NEMEN
In Spanje is het recht op Euthanasie in de wet vastgelegd. Mensen die ondraaglijk lijden door een terminale of een onomkeerbare ziekte kunnen een arts om euthanasie verzoeken.
Hoe vraagt u om euthanasie?
Mensen die in aanmerking komen voor euthanasie en een verzoek om hulp bij het sterven willen indienen, moeten een aantal stappen doorlopen. Deze stappen (die gemiddeld 30 tot 40 dagen duren) zijn bedoeld om te bevestigen dat het verzoek persoonlijk , standvastig, vrij en weloverwogen is en in overeenstemming met de bepalingen van de wet.
De te nemen stappen op hoofdlijnen
1) ZOEK EEN VERANTWOORDELIJKE DOKTER EN DIEN UW VERZOEK IN (schriftelijke aanvraag)
2) NA 15 DAGEN DOET U UW TWEEDE VERZOEK (schriftelijke aanvraag)
3) KLINISCH ONDERZOEK DOOR DE CONSULENT-ARTS
4) VOORAFGAANDE VERIFICATIE DOOR DE COMMISSIE VOOR GARANTIE EN EVALUATIE
5) STERVENSHULP
De te nemen stappen in detail
STAP 1. ZOEK EEN VERANTWOORDELIJKE DOKTER EN DIEN UW VERZOEK IN.
a. Kies een arts die uw vertrouwen heeft en verantwoordelijk is voor uw euthanasie.
Volgens het "Handboek voor goede praktijken" zal diegene die kiest voor euthanasie (de patiënt) de mogelijkheid hebben om een arts te kiezen die verantwoordelijk is voor het proces van stervenshulp. Dit kan een huisarts of een ziekenhuisarts zijn.
De Spaanse belangenvereniging voor euthanasie (DMD) beveelt het volgende aan: De verantwoordelijke dokter kan elke geregistreerde arts zijn waartoe u toegang heeft, of het nu gaat om eerstelijns zorg of gespecialiseerde zorg in het openbare of particuliere systeem. Praat met de arts van uw keuze voordat u uw aanvraag indient en vraag deze of hij/zij bereid is je te helpen sterven. Onthoud dat je de arts van jouw keuze nergens van hoeft te overtuigen. Als deze arts uw recht respecteert, zal zij/hij u dat vanaf de eerste minuut laten weten. Alle gezondheids- en sociale- zorgcentra moeten een plan hebben voor hoe te handelen wanneer zij geconfronteerd worden met een verzoek om euthanasie.
b. Als de arts bezwaar maakt tegen uw verzoek, moet deze u direct hierover informere De arts moet wel ten alle tijden uw verzoek ondertekenen en het verzoek overhandigen aan een collega of aan zijn/haar meerdere (bijvoorbeeld de coördinator of directeur van het gezondheidscentrum). De arts kan niet weigeren uw aanvraag in ontvangst te nemen. Is dit wel het geval vraag dan om een gesprek met de meerdere van der arts en ga naar de opnamedienst of de patiëntenzorg of de administratie om een klacht betreffende de weigering in te dienen.
c. Zodra een arts de verantwoordelijkheid aanvaardt voor de behandeling van uw verzoek om euthanasie, dan is deze arts uw verantwoordelijke Onderteken de aanvraag in het bijzijn van de arts zodat ook de arts deze kan ondertekenen. De arts voert uw aanvraag in uw medisch dossier of voert deze in het door de autonome gemeenschap georganiseerde informatiesysteem in. Als dit is gedaan dan begint de door de wet vastgestelde termijnen mbt uw verzoek.
De DMD adviseert het volgende: Als uw behandelend arts geen gewetensbezwaarde is, maar het niet eens is met uw beslissing, is het, om een ongunstig rapport te voorkomen het beste om het aanvraagproces opnieuw te beginnen met een andere anrts die uw wil om te sterven begrijpt en deelt.
De arts controleert de volgende vereisten:
- U bent in Spanje een onderdaan, ingezetene of langer dan 12 maanden ingeschreven.
- U heeft uw verzoek vrijwillig en schriftelijk ingediend of op een andere wijze die het mogelijk maakt een dossier bij te houden en die niet het gevolg is van druk van buitenaf.
- U lijdt aan een ernstige en ongeneeslijke ziekte of een ernstige, chronische en invaliderende aandoening in de zin van de wet.
d. Indien u aan de eisen van de wet voldoet, zal uw verantwoordelijke arts binnen een termijn van maximaal twee dagen met u overleggen over uw diagnose, therapeutische mogelijkheden en verwachtte resultaten, alsmede over eventuele palliatieve zorg, waarbij hij zich ervan vergewist dat u de aan u verstrekte informatie begrijpt. Onverminderd het feit dat deze informatie rechtstreeks door de verantwoordelijke arts aan u als patiënt wordt toegelicht, moet de informatie ook schriftelijk worden verstrekt, binnen een termijn van ten hoogste vijf
Het DMD adviseert: Om het overlegproces te vergemakkelijken, denk na over uw situatie en over uw verzoek door de hier onderstaande twee vragen te beantwoorden (schriftelijk of op een opgenomen spraakbericht):
- Waarom uw lijden constant en ondraaglijk is, en er geen mogelijkheid is tot genezing of er geen merkbare verbetering is.
- Hoe rechtvaardig je dat je bereidheid om euthanasie te vragen serieus, standvastig, herhaald en ondubbelzinnig is, zonder druk van buitenaf.
STAP 2. NA 15 DAGEN DOET U UW TWEEDE AANVRAAG (schriftelijke aanvraag).
Zodra minimaal 15 dagen sinds de aanvraag zijn verstreken moet de aanvrager de 2e aanvraag indienen bij de verantwoordelijke arts. Als dit is gedaan dan hervat deze na 2 dagen het overlegproces, waarbij de te verstrekken informatie die in de volgende 5 dagen benodigd is aan de orde komt. 24 uur na deze beraadslaging moet de aanvrager zijn/haar euthanasiewens om door te gaan aan de verantwoordelijke arts herhalen. De aanvrager ondertekent het aanvraagformulier voor toestemming.
STAP 3. KLINISCH ONDERZOEK DOOR DE CONSULENT-ARTS.
De behandelende arts moet een consulent-arts raadplegen die moet adviseren en die na bestudering van uw anamnese en onderzoek bevestigt dat aan de eisen van de wet is voldaan en binnen 10 dagen na de 2e aanvraag een rapport
a. De consulent-arts moet een opleiding hebben genoten op het gebied van de ziekten waaraan de patiënt lijdt.
De richtlijn geeft aan dat de consulent-arts afkomstig kan zijn uit de eerstelijns- of gespecialiseerde zorg, maar niet tot hetzelfde team mag behoren als de verantwoordelijke arts. Daarnaast is er een aanbeveling dat de consulent-arts geen eerdere zorgrelaties met de verzoekende patiënt mag hebben gehad.
Het DMD adviseert: probeer zo mogelijk vooraf te achterhalen of de consulent-arts een persoonlijk standpunt heeft ten gunste van uw verzoek om euthanasie. Als dat niet het geval is, kunt u beter een andere consulent-arts zoeken om een gunstig rapport te krijgen.
STAP 4. VOORAFGAANDE VERIFICATIE DOOR DE COMMISSIE VOOR GARANTIE EN EVALUATIE
- De verantwoordelijke arts stuurt binnen 3 dagen alle documenten naar het CEM.
- De voorzitter van het CGE wijst binnen 2 dagen twee personen (arts en advocaat) van de Commissie aan, die de anamnese onderzoeken en het zorgteam en de aanvrager kunnen ondervragen, zij brengen binnen 7 dagen verslag
Het DMD adviseert: accepteer geen interview via de telefoon, computer en dergelijke. Dit zou kunnen leiden tot een vertekend beeld van uw situatie. De twee mensen in de commissie hebben toegang tot alle informatie. Als ze de gunstige rapporten van de behandelend arts en de consulent niet vertrouwen en u willen zien, moeten ze bij u thuis komen. Uw situatie van ernstige en ongeneeslijke ziekte of ernstige, chronische en invaliderende ziekte blijkt uit uw medisch dossier. U moet hen vertellen dat uw wil ondubbelzinnig is, vanwege een ervaring van lijden die constant en ondraaglijk voor u is, zonder uitzicht op verbetering.
Binnen 2 dagen deelt het voorzitterschap het resultaat mee aan de verantwoordelijke arts en aan de aanvrager. Indien deze ongunstig is, kan binnen 15 dagen een klacht worden ingediend bij de plenaire vergadering van het CGE, die 20 dagen heeft om te antwoorden (na deze termijn wordt de klacht geacht te zijn afgewezen).
Het DMD adviseert: Afhankelijk van uw ziekte kunt u in aanmerking komen voor orgaandonatie. Daarvoor moet je in het ziekenhuis sterven. Als u hiervoor open staat, vraag dan naar de transplantatiecoördinator in het ziekenhuis.
Tegen de beslissing van het CGE kan beroep worden ingesteld bij de contentieuze administratieve
Het DMD adviseert: het proces opnieuw starten vanaf de eerste aanvraag is waarschijnlijk beter (sneller en gemakkelijker) dan een contentieuze- administratief gerechtelijke procedure, waarbij deskundigenrapporten moeten worden overgelegd die het rapport van de CGE tegenspreken en meerdere maanden kunnen duren (of jaren, in het geval van opeenvolgende beroepen om de uitgangspunten van de wet te verruimen).
STAP 5. STERVENSHULP
Als het advies van het CGE gunstig is, beslist u wanneer, hoe en waar u sterft.
De wet regelt geen termijn. De handleiding voor goede praktijken van het ministerie van Volksgezondheid beveelt aan om na ongeveer 15 dagen uitstel van 1 tot 2 maanden te vragen, maar uiteindelijk hangt het af van het verantwoordelijke zorgteam.
Spreek met uw zorgteam de dag en het tijdstip af. Jij kiest hoe en waar. Dat kan thuis, in bed of op een bank in de woonkamer, op het terras of in de tuin, met toestemming van het zorgteam, zodat zij in de beste omstandigheden kunnen werken.
Kies de mensen die je bij je wilt hebben, voor en tijdens de stervenstrans, of je bloemen muziek, je huisdieren, een bepaalde geur wilt, etc. Sterf zoals je wilt. U kunt zelf de pentobarbital-siroop drinken of de sleutel omdraaien die de intraveneuze lijn naar het infuus met de medicijnen opent, of vragen om in slaap te worden gebracht en het team voor alles te laten zorgen.
Het DMD adviseert: als je een gunstig rapport hebt van het CGE, denk dan aan je begrafenisrituelen. Vanaf het moment van overlijden dient er minimaal 24 uur en maximaal 48 uur te verstrijken tot uw begrafenis of crematie. Als u een voorkeur heeft, laat het uw naasten weten of beter nog, regel het zelf.